Het raam

Wietske, webredacteur RKdelft.nl

mei 2022

De Ursula icoon op de website, daar vinden we wel wat van, klinkt het in de parochie. Zou ik iets duidelijk kunnen maken over de keuze voor juist deze Ursula?

In januari begonnen we met het maken van de nieuwe website. De katholieke kerken in Delft werken meer en meer samen en zijn al 13 jaar onderdeel van de Ursula parochie. Hoe zou de website informatief, maar ook verbindend kunnen zijn? In gesprekken merkte ik, dat de naam van de parochie meer een verzamelnaam is dan één die richting geeft. Wie was Ursula eigenlijk? Waarom kennen we haar nog steeds en wat was haar kracht of de kracht van haar verhaal? Zou zij of zou dit verhaal ons kunnen inspireren op onze tocht samen? En terug op aarde; hebben wij hier in Delft een Ursula?

Het meest voor de hand liggend was om de Heilige Ursula in de Maria van Jessekerk te gaan zoeken tussen de ruim honderd heiligen die daar afgebeeld zijn. Maar ze was er niet, ook niet na een tweede rondje door de kerk. Dat kon toch niet waar zijn? Eén van de patroonheiligen van Delft en naamgeefster van onze parochie. Toch bleek ze een goede bekende in de kerk, want de kerkvrijwilliger opende bij navraag meteen de sacristie en daar bleek haar glas-in-lood raam te zijn.

Niet zomaar een plek

De sacristie, dat is niet zomaar een plek in de kerk. Even bekroop me het gevoel het heilige der heiligen binnen te gaan. We stapten de halfdonkere ruimte in. Naast een prachtige houtsnijwerken kast, waarop alles klaar gemaakt wordt wat nodig is voor de viering, waren er drie glas-in-lood ramen. Op het middelste raam stond Jozef met de kleine Jezus. Links van hem was het raam van Maria met de Oude Kerk van Delft en het visioen waarmee de Nieuwe Kerk van Delft ontstond. Op het raam rechts van Jozef stond Ursula, tussen kerken in de stad Keulen.

Soms denk je iets te begrijpen. Misschien is het waar, misschien ook niet. Ging het hier om de patroonheiligen van de Oude Kerk (die heel vroeger de Mariakerk was), de Maria van Jessekerk (de voormalige Jozefkerk) en de Nieuwe Kerk (die voor de beeldenstorm de Ursulakerk was)? Zoals veel mensen weten, zijn de twee voormalige katholieke kerken ook zichtbaar gemaakt in de torens van de Jozefkerk (Maria van Jessekerk). Zou dat gedaan zijn, om de breuken in de katholieke geschiedenis van Delft visueel te integreren in de kerk, die na honderden jaren in de marge eindelijk weer echt mocht bestaan? Verwerken wat je overkwam, om verder te kunnen gaan?

Ursula staat midden in een stad met kerken. Als ik niet wist dat het Keulen was, zou ik er zo Delft met de Oude en Nieuwe Kerk in herkennen. Alsof Ursula onze kerken door alle tijden heen - voor de beeldenstorm, in de schuiltijd, tijdens het rijke roomse leven en nu midden in de secularisatie - onder haar hoede neemt en net als de jonge vrouwen mee neemt op reis.

Inzoomen

Het hoofd van Ursula is op het raam als een icoon weergegeven. De persoon op een icoon ziet er meestal niet mooi, lief, aanraakbaar uit. De icoon roept iets op bij je: Wat kijkt Ursula boos, nors. Ik zie ook pijn in haar gezicht. Het refereert soms aan je eigen gevoel over iets in je leven. En dan kan de icoon of de heilige je sparring partner zijn bij het herkennen van dat gevoel. Wat gebeurde er in haar leven en wat heeft zij met dat gevoel gedaan? Soms geeft die uitwisseling met de heilige steun.

In haar blik

Ursula heeft alle mensen voor wie ze opkwam, die ze waarschijnlijk behoed heeft voor een miserabel leven, uiteindelijk vermoord zien worden. Kan je dan anders dan boos en ontzet zijn? Hoe hield zij hoop? Wij zien dag na dag beelden uit Oekraïne en ander onrecht. Onderging Ursula onrecht gelaten? Wanneer kwam zij in actie en wat deed ze? Was dat verstandig en zou ik dat ook doen?

Ik zie in haar blik ook dat ze een vergezicht ziet. En dat brengt Ursula dicht bij ons. Wij staan niet alleen bij de grote veranderingen in onze parochie en in onze wereld. Onze Delftse geschiedenis en het verhaal van Ursula leren ons dat we kunnen afstemmen op God, die niet los laat waar Hij mee begon.